In dit artikel wil ik een begin maken met mijn zoektocht naar de functie van kunst. Wat is de functie van kunst? Wat zou de functie van kunst moeten zijn? Moet er überhaupt kunst zijn? Wat is kunst? Was Esscher een kunstenaar, of was hij iemand die kunst maakte? Wat is de verwantschap tussen kunstenaar en kunst?
Er zijn heel wat momenten geweest tussen nu en het schrijven van mijn vorige blog, nogal wat van die momenten bestonden uit discussies, debatten, gekrakeel en opgekropte woede en onbegrip. Nogal wat van deze dingen gingen over kunst, mooiheid, esthetiek, kunst en waarheid. Over smaak valt absoluut wel te twisten. Het spreekwoord gaat dan ook, wat mij betreft, niet over het feit of je over smaak kunt twisten. Het spreekwoord zegt ongeveer evenveel als de uitdrukking ‘Jij jou ding, ik het mijne’.
Wanneer ik terug denk aan mijn vakantie en het onderwerp kunst, is het Hamburger Bahnhof - Museum für Gegenwart een van mijn eerste herinneringen. Ik ben iemand die zich oprecht kan ergeren aan bepaalde kunst. Bij het binnenkomen van het museum gingen we trap af naar beneden. Aan de muren van het station knipperde neonlicht. Mannetjes die stap-stap doen in verschillende kleurtjes. Wel koddig eigenlijk. Iets verderop was er nog een variatie op dit thema. Lopende mannetjes die stap-stap doen met hun voetjes en hoog-laag met hun plassertjes.
Ergernis. Waarom is dit kunst? Wat zegt dit? Wie maakt zo iets? Wie verspilt daar materiaal en kapitaal aan? Het schijnt ook nog een zekere betekenis te hebben? Let wel, ik ben geen kunstkenner. Bruce Nauman is een alom gelauwerde en gerespecteerde hedendaagse kunstenaar, maar toch. Veel dingen vond ik wel mooi al ben ik mij er van bewust dat dit een erg algemeen woord is, daar ooit meer over. Kunst mag van mij wel meer zijn dan koddig. Natuurlijk zijn lopende mannetjes in neon leuk/mooi of iets van dien aard. Ik vind echter een 80 centimeter hoge Nijntje Pluislamp ook leuk/mooi en om eerlijk te zijn is dat toch hetzelfde woord. Waar zit dan het verschil?
Bruce Nauman heeft ook heel wat zaken gemaakt die mij wel aanstaan. Zie bijvoorbeeld zijn werk ‘Eat Death’ het woord DEATH in twee kleuren zodat ze elkaar omvatten. Waarom ik dit goed vind? Het is grappig, het is een taalgrapje, toch zou ik een zelfde werk in neonletters met de mededeling ‘Rookworst is zonder R ook worst’ ook leuk vinden, maar toch anders leuk. Bij de eerste kan ik nog een soort betekenis zoeken buiten het taalgrapje alleen. Ik ben echter ook wat wantrouwend bij mensen die de grootste filosofische, levensveranderende ervaringen hebben bij een kunstwerk.
De tentoonstelling “Dream Passage, Bruce Nauman: A retrospective” in Hambuger Bahnhof had ook een aantal installaties/interactive architecture). Twee van deze kon ik waarderen, maar weer was het totaal verschillende vorm van waardering. Het kunstwerk ‘Clown Torture’ is erg angstaanjagend, verschillende TV’s met clowns die trucjes, Sisyphusarbeid verrichten of vreselijk krijsen en schreeuwen. Dit kunstwerk zou gaan over psychische mishandeling en verwaarlozing. De andere was een kamer waarin fel groenig licht brandde, wie vanuit de kamer naar buiten keek zag de wereld ‘roze/rood/paars’. Dit zet je aan het denken over de menselijke perceptie, het is ‘gewoon leuk’ omdat even mee te maken. Ik zoek achter ‘Clown Torture’ echter geen existentiële filosofie en mijn perceptie van kleur is toch al niet absoluut..
Ik rond af, het deed mij deugd om het volgende citaat van Bruce Nauman tegen te komen "What I am really concerned with is what art is supposed to be and what it can become.” Het is de aftrap van een zoektocht, maar of ik hier ooit een duidelijk systeem in zal kunnen aanbrengen?
Artslant.com over Dream Passage
Geen opmerkingen:
Een reactie posten